Ayçiçeği; Bileşikgillerden tohumların yağı için yetiştirilen bir yıllık otsu bitkidir. Çiçekleri güneşe doğru döndüğü için, günebakan, gündöndü ya da günçiçeği de denir. Anayurdu Meksika olmakla birlikte, yüksek ekonomik değeri nedeniyle dünyanın ılıman iklimli birçok yerinde, bu arada Türkiye’de de yetiştirilir. Yaprakları basit, çiçekleri sarı renkli, büyük ve gösterişlidir. Süs bitkisi olarak yetiştirilen çeşitleri de vardır. Ancak gerçek önemi, yağ bitkisi oluşundan kaynaklanır. Düşük asitli ve sarımtırak renkli, sıvı yağ elde edilir. Yemeklik olarak kullanıldığı gibi margarin, sabun ve yağlıboya yapımında yararlanılır. Yağı alınmış tohumları hayvanlara yedirilir. Türkiye’ de ayçiçeği tarımı daha çok cumhuriyetten sonra, özellikle son dönemlerde gelişti. Çoğunlukla Trakya ve Marmara bölgesinde yetiştirilir.


Ayçiçeği; ülkemizin Trakya bölgesinde yoğun olarak yetiştirilen bir tarım bitkisidir. Arı ayçiçeği nektarını alırken bu bitkinin de tozlaşmasına katkıda bulunarak döllenmesini sağlar. Böylece ürün kalitesine katkı sağlamış olur. Ayçiçeği balı kovandan alındığında altın sarısı rengindedir, kendine özgü bir tadı vardır. Bu bal çok çabuk kristalize olur (şekerlenir). Ucuz ve kolay elde edilen bir bal olduğu için genellikle arıcılar tarafından kovanlarda kış yiyeceği (arı keki) olarak kullanılır. Balcılık sanayiinde çiçek balı ile karıştırılıp satılması, helva işleminde kullanıldığı bilinmektedir. En önemli özelliği doğal bir ateş düşürücü olmasıdır.